Miejska Biblioteka Publiczna

"W tej książce pisarka przekracza granice własnej intymności. Mówi wprost o sprawach, o których pisała tylko szyfrem. Jest przemieniona, jest kimś innym. Czas narracji odmierzany jest wstecz. Dziesięć lat musiało upłynąć, a może całe życie, aby bohaterka Sublokatorki zechciała darować nam klucz do siebie.Wydawało się, że proza Hanny Krall nie może być już bardziej lapidarna. Rytm jej książek zbudowany jest z krótkich zdań i powtarzających się słów. Nowa książka zbudowana jest z powietrza. Ale powietrze, którym oddychają jej bohaterowie, jest ciężkie od znaczeń, od niespełnienia, od niejasnych historii. Odech przestaje być więc rytmiczny. Bywa niespokojny, urywany, ciężki jak westchnienie."

I była miłość w getcie - Ten tytuł brzmi biblijnie, jakby otwierał jeszcze jedną księgę Starego Testamentu, współcześnie dopisywaną, bo rzeczywiście zdarzył się w naszych czasach powód, by ją dopi¬sać. Tytuł sugeruje niejako dalszy ciąg lub dodatek do czegoś, co działo się przedtem lub istnieje obok. Wiem z rozmów, że spójnik "i" był w myśli autora książki elementem bardzo istotnym. Miłość? Nie! I miłość. Razem z "i". Bo miłość nie była w getcie jedyna ani najważniejsza.

A co było najważniejsze? Okrucieństwo? Strach? Nienawiść? Dno upokorzenia? Walka, którą przecież Marek Edelman stoczył i której symbolem jest dziś dla nas? Zapewne. Może się więc wydać, że mó¬wi nam i Pauli Sawickiej tak mniej więcej: tamto wszystko opisałem już wcześniej, różni inni też opisywali, istnieje olbrzymia bibliote¬ka na temat Holokaustu, ale wyobraźcie sobie, była wtedy jeszcze miłość, no więc teraz opowiem to i owo, co pamiętam o miłości, a ty, Paulo, zapisz.
Jacek Bocheński

Wstrząsająca opowieść o kacie z Listy Schindlera, oprawcy, który własnoręcznie zabił ponad 500 ludzi."Kto najpierw strzela, ma więcej z życia". Takie zdanie zdobiło ścianę willi Amona Leopolda Götha i stało się mottem jego rządów w podkrakowskim obozie koncentracyjnym w Płaszowie. Podczas dyktowania stenografowi listów i rozkazów strzelał przez okno z myśliwskiego karabinu do pracujących przed barakami więźniów... Johannes Sachslehner opisał życie jednego z największych zbrodniarzy drugiej wojny światowej. Pałający sadystycznymi obsesjami, dokonujący bestialskich mordów Göth był uważany przez więźniów za ucieleśnienie zła. Kto raz spotkał Kata, ten już nigdy nie był w stanie wymazać go z pamięci.

Na krawędzi to opowieść o dorastaniu młodej, odważnej Żydówki wychowanej w tradycyjnej chasydzkiej rodzinie. Eva Libitzky przetrwała rządzone przez Chaima Mordechaja Rumkowskiego getto łódzkie, pobyt w Auschwitz-Birkenau i niemieckim obozie pracy Oederan, by doczekać wyzwolenia w nękanym epidemią tyfusu Theresienstadt. Jej historia to opowieść o ludzkiej wytrwałości, rzucająca nowe światło na dzieje łódzkich Żydów podczas wojny oraz żydowskie doświadczenie w okupowanej przez nazistów Europie. Po zakończeniu wojny Eva wraz z mężem i przyjaciółmi rozważała wyjazd do Palestyny, jednak wybuch wojny o niepodległość nowo utworzonego państwa Izrael i wizja uczestniczenia w kolejnym konflikcie zbrojnym przyczyniły się do podjęcia decyzji o emigracji do Stanów Zjednoczonych.Eva Libitzky urodziła się i wychowała w Łodzi w chasydzkiej rodzinie gerów. Po wybuchu drugiej wojny światowej przez cztery i pół roku żyła w najbardziej niedostępnym i najdłu­żej funkcjonującym getcie Europy. Przeżyła Auschwitz-Birkenau, koszmar niewolniczej pracy w fabryce amunicji w Oederan oraz kwarantannę podczas epidemii tyfusu w Theresienstadt. W 1946 roku w bawarskim obozie dla przesiedleńców poślubiła Mieczysława Libickiego (Martina Libitzky’ego). Oboje wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych i zamieszkali w Connecticut, gdzie przez piętnaście lat prowadzili kurzą fermę. Eva Libitzky mieszka obecnie na południu Florydy, gdzie spotyka się z młodzieżą szkolną i opowiada o swoich wojennych doświadczeniach. Ma troje dzieci, pięcioro wnuków i jedną prawnuczkę.Współautor książki, Fred Rosenbaum, jest założycielem i dyrektorem Lehrhaus Judaica w Berkeley, największej żydowskiej uczelni dla dorosłych na amerykańskim Zachodzie. Laureat Cowan Award za rok 2010 dla najlepszego w Bay Area autora podejmującego tematykę żydowską. Autor Cosmopolitans, historii Żydów z San Francisco (University of California Press 2009), współautor Here, There Are No Sarahs i Taking Risks. Fragmenty tej ostatniej książki znalazły się w opublikowanej przez Library of America antologii dzieł imigrantów z ostatnich czterech stuleci, zatytułowanej Becoming Americans.

Nika Kohn Fleissig, wychowała się w kochającej rodzinie w Krakowie. Piękna, wysportowana, z zamiłowaniem do poezji, ukończyła w 1938 roku hebrajsko-polską szkołę średnią. Nazistowskie zarządzenia wymierzone przeciwko Żydom spowodowały, że jej ojciec stracił firmę i rodzina musiała wyprowadzić się z domu. W roku 1942 Nika została zupełnie sama po tym, jak naziści zamordowali jej rodziców i młodszego brata. Wykorzystując swój talent do języków, intuicję podpowiadającą, komu można zaufać, życzliwą pomoc sprawiedliwych i szczęście, zdołała przetrwać od jednego cudu do drugiego. Wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie wychowała dzieci, Alicię i Williama, oraz znalazła ukojenie w malarstwie.Rzadko opowiadała o swoich doświadczeniach - z wyjątkiem przedstawiania krótkich "scenek" wywoływanych ze wspomnień przez bieżące wydarzenia. Scenki te połączone w całość przez jej córkę Alicię, gdy Nika była już po osiemdziesiątce, stały się kanwą tej książki.

Pamiętnika Dawida Rubinowicza to wspomnienia kilkunastoletniego żydowskiego chłopca, który przebywał w trakcie II Wojny Światowej w getcie w Bodzentynie, a w 1942 roku został wywieziony do obozu zagłady w Treblince.